Baza wiedzy

Fotowoltaika

fotowoltaika dla domu
ogrzewanie
tandem idealny fotowoltaiki i ogrzewania

Mycie modułów fotowoltaicznych

Producenci paneli fotowoltaicznych przez długi czas twierdzili, że ich mycie nie jest potrzebne ze względu na pokrycie powierzchni warstwami samoczyszczącymi a mycie ich może powodować mechaniczne usterki.

 Zanieczyszczenia modułów PV,  kurz, pyłki, sadza, liście, ptasie odchody, produkty spalania węgla, itp., obniżają wydajność modułów fotowoltaicznych. Zanieczyszczenia są często trudne do zauważenia gołym okiem, najpierw osiada na krawędziach i ramkach a następnie zachodzi na całej powierzchni modułu. Zanieczyszczenia sprzyjają tworzeniu porostów, które mogą uszkodzić moduły. Niestety deszcz tylko częściowo usuwa brud co powoduje konieczność profesjonalnego czyszczenia modułów fotowoltaicznych.

W każdym miejscu moduły ulegają zabrudzeniu w różny sposób. Na terenach rolniczych problemem jest powietrze z maszyn rolniczych, które jest bogate w substancje organiczne, a te z kolei łatwo przylegają do powierzchni modułów .Zabrudzenia te nie są usuwane przez deszcz i z czasem będą coraz większe i trudniejsze do usunięcia a to doprowadzi do strat 10% i więcej w wydajności modułów. Zaleca się więc mycie modułów dwa razy w roku, w momencie gdy zabrudzenia nie są zbyt duże.

Warto mieć świadomość, ze jedynie czyste moduły są w 100% efektywne. Jeśli zabrudzenia blokują dopływ światła nie możemy mówić o 100% efektywności instalacji fotowoltaicznej. Koszt mycia modułów to kwota zaczynająca się od 10 zł za m2, to dość niewiele w porównaniu ze stratami, jakie mogą powstać, gdy się ich nie myje.

Korzyści wynikające z regularnego mycia modułów to przede wszystkim eliminacja strat mocy, przywrócenie sprawności, i wytworzenie większej ilości energii elektrycznej. Taka elektrownia fotowoltaiczna finansuje się dużo szybciej a niezawodność modułów wydłuża się, a wymyte moduły są dużo bardziej estetyczne.

Jak dobrać instalację fotowoltaiczną

Jak dobrać instalację fotowoltaiczną

Przy projektowaniu domowej instalacji fotowoltaicznej warto wziąć pod uwagę roczne zużycie energii z ostatnich 12 miesięcy plus dodatkowe 20% czyli to co zapłacimy firmie energetycznej za magazynowanie nadmiaru wyprodukowanej przez nas energii.

Następnym elementem, na który warto zwrócić uwagą są zacienienia i przeszkody znajdujące się przed budynkiem. Kominy i inne elementy rzucające cień na instalację mogą obniżyć wydajność, dlatego dobór odpowiedniego falownika lub zastosowanie optymalizatorów, ma kluczowe znaczenie w tego typu przypadkach.

Kolejną sprawą jest odpowiedni kąt nachylenia paneli, który w Polsce wynosi 35 stopni. Przy dachach płaskich należy wziąć pod uwagę to, aby przy dużych wiatrach, instalacja nam nie odleciała, dlatego często w tym przypadku stosuje się kąt 15 stopni.

Odpowiedni dobór inwertera, spowoduje optymalne działanie naszej instalacji, z reguły dopiera się inwerter o mocy 15-20% mniejszej od generatora, ze względu na to, że panele tracą rocznie ok. 0,3-0,5% na wydajności i po 25 latach mogą mieć powyżej 80% wydajności.

Istotną rzeczą jest także producent inwertera i to gdzie rozpatrywana jest gwarancja w przypadku jego awarii.

Kolejną rzeczą jest konstrukcja na dachu, która trzyma nasze panele. Ważne jest aby pochodziła od jednego producenta i to takiego, który daje gwarancję na całość, a nie tylko na poszczególne elementy, posiada certyfikaty wytrzymałościowe, jakościowe, natomiast materiały, z których została wykonana, wytrzymają 25-30 lat.

Gdy już nasze panele bezpiecznie leżą na dachu, potrzeba je połączyć z inwerterem kablami, których dobór i odpowiednie poprowadzenie nie będzie stwarzało zagrożenia dla bezpieczeństwa użytkowników i nie spowoduje obniżenia wydajności instalacji.

Dla bezpieczeństwa użytkowania należy pamiętać także o wykonaniu odpowiedniego uziemienia, opartego na fachowych pomiarach, powinny one wskazywać wartość poniżej 10 Om.

Równie ważną rzeczą jest zainstalowania ograniczników przepięć, które spełniają normy PIU i dobrane są w odpowiedniej klasie T2 lub T1 i T2 w zależności odległości od instalacji odgromowej i rodzaju dachu.

Kiedy mamy już dobrany sprzęt, instalację, to powstaje kwestia montażu. Istotne jest aby ekipa montażowa posiadała certyfikat UDT, co świadczy o profesjonalnym podejściu firmy do ciągłego podnoszenia kwalifikacji pracowników. Ważne jest także posiadanie przez firmę  ubezpieczenia OC, aby w razie nieprzewidzianych zdarzeń, mogła pokryć straty. 

Rodzaje paneli fotowoltaicznych, które wybrać

Rodzaje paneli fotowoltaicznych, które wybrać

Zanim pokażemy różnicę pomiędzy panelami poli i mono krystalicznymi, omówimy krótko zasadę działania paneli fotowoltaicznych. Panele słoneczne pozwalają fotonom (cząsteczkom światła) wytrącać elektrony z atomu i gromadzić je generując energię elektryczną. Proces taki ma miejsce w ogniwach fotowoltaicznych (PV). Ogniwo takie posiada warstwę półprzewodnika, którym najczęściej jest krzem, a poszczególne ogniwa układa się tak, aby tworzyły panel. Panel generuje pole elektryczne poprzez dodanie do ogniwa innego materiału (np. fosfor), który zyskuje ujemny lub dodatni ładunek elektryczny, a oddziałujące na siebie ładunki wytwarzają pole elektryczne. Metalowe płytki umieszczone po bokach, gromadzą elektrony i za pomocą przewodów przesyłają je wytwarzając energię elektryczną. 

Różnica między panelami monokrystalicznymi i polikrystalicznymi, polega na sposobie cięcia płytek krzemowych. 

Panel monokrystaliczny

zbudowany jest z jednej struktury krystalicznej o zaokrąglonych krawędziach ogniw i jednolitym kolorze. Ogniwa te produkuje się z cylindrycznych sztabek krzemowych, ciętych tak, aby otrzymać cztery plastry wykorzystywane do zbudowania ogniwa . Taka technika produkcji monokryształów, został opracowana przez polskiego chemika Jana Czochralskiego w 1916 roku i jest najstarszą a zarazem najczęściej stosowaną techniką na świecie. 

Zalety: 
  • Najlepsza wydajność, poprzez zastosowanie najwyższej klasy krzemu.
  • Dłuższa trwałość
  • Mniejsza powierzchnia
  • Wyższa wydajność przy słabszym nasłonecznieniu
  • Wyższa odporność na wysokie temperatury 
Wady:
  • Cena, powodowana droższą produkcją
  • Bardziej wrażliwe na zabrudzenia, co powoduje konieczność montowania mikroinwerterów do każdego panelu, aby zabezpieczyć stabilność pracy instalacji

Panele polikrystaliczne

Ogniwa do tych paneli produkuje się kąpiel kryształów krzemu w wannach z płynnym krzemem, lecz zamiast wyjmowania kryształów przed ostudzeniem wanien (tak się robi w przypadku monokryształów), czeka się na ostudzenie wanien, co sprawia, że ogniwa polikrystaliczne mają ziarnistą budowę i nieregularną powierzchnię. Ten sposób produkcji powoduje obniżenie wydajności ogniw, ale wyprodukowanie ogniw jest tańsze.

Doskonalenie technologii produkcji ogniw polikrystalicznych, powoduje coraz większą wydajność tych ogniw, zbliżając ją do ogniw monokrystalicznych. 

Zalety:
  • Niższa cena, dzięki niższym kosztom produkcji
Wady:
  • Niższa wydajność
  • Większa powierzchnia miejsca do montażu, aby zamontować więcej paneli
  • Mniejsza estetyka ze względu na niejednolitą powierzchnię
  • Słabsza odporność na temperaturę 
Podsumowując, panele monokrystaliczne okazują się bardziej wydajne i trwalsze, ale ich cena także jest wyższa, natomiast panele polikrystaliczne, okazują się niejednokrotnie tańszym rozwiązaniem, jeśli dysponujemy większą powierzchnią montażu. Przed podjęciem decyzji, warto zasięgnąć fachowej opinii, która weźmie pod uwagę zarówno parametry wydajnościowe jak i ekonomiczne.

Jedno nie podlega dyskusji, niezależnie od tego jaki rodzaj paneli zastosujemy, to własna elektrownia fotowoltaiczna będzie bardzo dobrą inwestycją.

Program „Mój prąd”

Program „Mój prąd”

Ministerstwo Energii we współpracy Ministerstwem Środowiska przygotowało program dofinansowania instalacji fotowoltaicznych w Polsce „Mój Prąd”. Program został ogłoszony 23 lipca 2019 r.

Głównym celem programu jest zwiększenie produkcji energii z mikroźródeł fotowoltaicznych, a jego budżet to 1 mld złotych. Dofinansowanie obejmuje do 50% kosztów instalacji i wynosi nie więcej niż 5000 zł. Wsparciem mogą zostać objęte instalacje o 2-10 kW mocy zainstalowanej. Program skierowany jest do gospodarstw domowych.

Termin ogłoszenia naboru i początek przyjmowania wniosków planowany jest na przełom sierpnia i września 2019 roku. Nabór wniosków będzie prowadzony przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej NFOŚiGW.

Poniżej przedstawiamy szczegółowe założenia przygotowanego przez Rząd programu:

  • Dofinansowanie do mikroinstalacji fotowoltaicznej o mocy zainstalowanej od 2kW do 10kW;
  • Wysokość dofinansowania  w formie bezzwrotnej do 50% kosztów kwalifikowanych instalacji fotowoltaiczne (PV), nie więcej niż 5 tys. zł;
  • Koszty kwalifikowane – koszty zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznej;
  • Jeżeli wnioskodawca otrzymał dofinansowanie lub jest w trakcie realizacji inwestycji fotowoltaicznej w ramach innego programu, nie może ubiegać się o ponowne wsparcie w ramach programu „Mój Prąd”;
  • Instalacja PV obejmuje panele fotowoltaiczne z niezbędnym oprzyrządowaniem;
  • Beneficjentem programu jest osoba fizyczna, która jest stroną umowy przyłączeniowej;
  • Wnioski o dofinansowanie składane będą z formie papierowej. Można je przesłać np. pocztą, kurierem lub złożyć osobiście w NFOŚiGW;
  • Kwalifikacja kosztów od dnia 23.07.2019 (datą poniesienia wydatku jest data opłacenia faktury);
  • Projekt nie może zostać zakończony (instalacja przyłączona przez OSD) przed ogłoszeniem naboru, natomiast projekt musi być zakończony na moment składania wniosku o dofinansowanie. To znaczy wnioski mogą być składane po zakupie i montażu instalacji PV, podpisaniu umowy dwustronnej z dystrybutorem energii  i zainstalowaniu licznika dwukierunkowego (co jest równoznaczne z zakończeniem inwestycji);
  • Wnioskodawca składa wniosek o dofinansowanie, który po zatwierdzeniu staje się umową o dofinansowanie oraz wnioskiem o płatność;
  • Do wniosku o dofinansowanie należy załączyć: fakturę za zakup i montaż instalacji PV, dowód zapłaty faktury, dokument potwierdzający instalację licznika dwukierunkowego wraz z danymi identyfikacyjnymi konkretnej umowy kompleksowej (wzór dokumentu zostanie opublikowany wraz z ogłoszeniem naboru na stronach NFOŚiGW);
  • Dofinansowanie może być udzielone jedynie na nowe urządzenia (wyprodukowane nie później niż 24 miesiące przed instalacją);
  • Projekt nie może dotyczyć wzrostu mocy już wcześniej zainstalowanej instalacji PV;
  • Beneficjent zobowiązany jest do zgody na ewentualne przeprowadzenie kontroli instalacji w okresie 3 lat od dnia wypłaty dofinansowania;
  • Beneficjent zobowiązany jest do zgody na przetwarzania i opublikowanie swoich danych osobowych (imię, nazwisko, miejscowość, moc instalacji);

Nie przewiduje się stosowania zabezpieczeń udzielonego dofinansowania.

Małe i średnie przedsiębiorstwa inwestują w fotowoltaikę

Z badań IBRIS wynika, że więcej niż połowa małych i średnich przedsiębiorstw bo aż 59% uważa, działania proekologiczne są ważne w kontekście prowadzonego biznesu. Według firm postawa proekologiczna to ważna kwestia również dla otoczenia. Połowa przedstawicieli MŚP - 49% uznaje walor ekologiczny ich przedsięwzięć za istotny dla kontrahentów. Społeczna odpowiedzialność biznesu, z zakresu poprawy stanu środowiska, będzie miała coraz większe znaczenie dla konsumentów.

Niemal sześciu na dziesięciu przedstawicieli MŚP uważa działania ekologiczno-prośrodowiskowe za bardzo istotne. Zdaniem ponad jednej trzeciej – 36% tego typu aktywność ma neutralny wpływ na prowadzenie biznesu. Tylko 5% badanych uznaje, że takie inicjatywy nie są istotne dla ich funkcjonowania. Działania związane z postawą proekologiczną mają konkretny wymiar ekonomiczny, bo np. wzrost cen energii jest ważnym czynnikiem, wpływającym na opłacalność funkcjonowania przedsiębiorstwa i podnoszącym opłacalność inwestycji przedsiębiorstw w odnawialne źródła energii elektrycznej, są to działania o atrakcyjnej stopie zwrotu, jeżeli całość wyprodukowanej energii może zostać zużyta na potrzeby funkcjonowania firmy.

Prawie połowa firm z sektora MŚP - 49% uważa, że postawa prośrodowiskowa jest ważna dla kontrahentów. Dla 39% to sprawa neutralna, a zdaniem 12% inwestycje proekologiczne nie są istotne dla ich klientów. 

Najwięcej firm, bo ok. 20%, w przypadku posiadania środków na dowolną inwestycję proekologiczną, zdecydowałoby się na instalację fotowoltaiczną, 18% przedsiębiorstw wybrałoby wymianę źródła energii lub ogrzewania, a 14% taboru na nowszy i bardziej ekologiczny. Za wymianą oświetlenia na energooszczędne opowiedziało się 9%, za termomodernizacją 8%, a działania pozwalające na ograniczenie zużycia materiałów i surowców 7%. 19% ankietowanych nie wskazało konkretnego rozwiązania.

Polska piąta w UE ze względu na przyrost zainstalowanej mocy PV

2019 rok jest najlepszy w  historii energetyki słonecznej w Unii Europejskiej. Zainstalowano 16,7 GW, co oznacza wzrost o 104% w porównaniu do 8,2 GW przyłączonych w 2018 r.

Pięć największych rynków PV w UE to: Hiszpania (ze wzrostem 4,7 GW) Niemcy (4 GW), Holandia (2,5 GW), Francja (1,1 GW) i Polska, która prawie czterokrotnie zwiększyła moc zainstalowaną w 2019 r. – do 784 MW.

Przyczynami boomu słonecznego są: konkurencyjność – energia słoneczna jest  często tańsza niż inne źródła wytwarzania energii,  zbliżający się termin osiągnięcia przez państwa członkowskie celów w zakresie OZE na 2020 r., przygotowania do spełnienia celu pakietu dotyczącego czystej energii w wysokości 32% do 2030 r.

Energia słoneczna jest obecnie najpopularniejszym źródłem wytwarzania energii z OZE w UE, a także najbardziej elastycznym i łatwym do zainstalowania. Jest chętnie wykorzystywana na potrzeby konsumpcji własnej, a także przez prosumentów chcących obniżyć rachunki za prąd. Powstają także nowe modele biznesowe, np. wzajemne dostawy energii elektrycznej.

Najnowszym trendem, który wspiera wzrost energii słonecznej, jest pozyskiwanie odnawialnych źródeł energii przez przedsiębiorstwa.

Solar Power Europe przewiduje, że wg średniego scenariusza moc zainstalowana w ciągu roku w Europie wzrośnie z poziomu 20 GW do 21 GW w 2020 r. Oczekuje się, że w 2021 r. instalacje osiągną 21,9 GW – blisko rekordowego poziomu dla instalacji słonecznych w UE, osiągniętego w 2011 r. z 22,2 GW. Przewiduje się, że rekord ten zostanie przekroczony w 2022 r.